دورکاری؛ میراث کرونا برای انسان قرن ۲۱

به عبارت دیگر، مراکز فیزیکی کاری به تدریج در حال از دست دادن اهمیت خود هستند ومدیران شهری به جذب هر چه بیشتر کارکنان دیجیتالی روی می‌آورند تا از این طریق، به بهبود کیفیت زندگی شهری به واسطه بهره‌وری از تکنولوژی‌های روز دنیا کمک کنند.

با افزایش هزینه های زندگی، تمایل هم کارکنان وکارفرمایان در نقاط مختلف جهان به دورکاری در زمینه هایی که امکان آن وجود داشت، افزایش یافت. 

افزایش تورم ، افزایش بهای سوخت و به تبع آن، بالا رفتن هزینه های ترددو حمل و نقل، تمایل بسیاری از شرکت ها و کار فرمایان به تبدیل کردن ساختمان ها و دفاتر محل کار کارکنان خود به حداقل اندازه ممکن باهدف کاهش هزینه ها، تمایل مردم به عدم گذراندن زمان طولانی در مسیر رفت و برگشت به محل کار، تمایل زنان شاغل به حضور بیشتر در خانه و تقویت ارتباط عاطفی میان مادران شاغل و فرزندانشان که در شرایط عادی، نمی توانند آن گونه که باید از کودکانشان مراقبت کنند، تمایل برخی دولت به کاهش تردد مردم با هدف کاسته شدن از ترافیک های پرحجم و آلوده کننده و … تنها برخی از موارد استقبال از دورکاری میان مردم در بسیاری از نقاط جهان شده است هر چند بسیاری از کارشناسان، انتقادهایی به ترویج بیش از حد دورکاری و به ویژه تاثیر نه چندان مطلوب دورکاری در حوزه آموزش(مجازی شدن مدارس و دانشگاه ها) دارند.

پدیده دورکاری به عنوان میراث کرونا برای جهان قرن 21، اگرچه شاید فوایدی به دنبال داشت و در برخی زمینه تجربه ای جدید و کاملا موفق بود اما حضور بیش از حد در خانه یا به عبارتی خانه نشین شدن مردم، خود یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی و روانی ناشی از دورکاری به شمار می رود.

سازمان بین المللی کار پیشتر در گزارشی با عنوان «دورکاری در دوران کرونا و پساکرونا» نوشت: اگر چه بر اساس گزارش تارنمای آماری «یورو استات» شمار افرادی که به صورت نیمه وقت و یا تمام وقت دورکاری انجام می‌دهند در سال‌های اخیر به تدریج افزایش یافته است اما بی تردید شیوع جهانی این ویروس همچون کاتالیزور موجب تسریع فرآیند به کارگیری و اتخاذ تدابیر دورکاری توسط کارفرمایان شد. به بیان دقیق تر، کووید-۱۹ نشان داد که کار از منزل، ابزار مهمی در جهت تضمین تداوم فعالیت مشاغل است.  

به عنوان مثال زیربنای دیجیتال در کشورهایی مانند اندونزی و فیلیپین از تغییر یکباره به دورکاری پشتیبانی نمی‌کند زیرا این کشورها با چالشهایی مانند ضعیف بودنسیگنال تلفن، موبایل و اینترنت روبرو هستند.

 همچنین بر اساس جدیدترین نظرسنجی صورت گرفته در سنگاپور، از هر ۵ کارگر در این کشور دو نفر خواستار دورکاری هستند.

این در حالیست که به باور بسیاری از کارشناسان، دورکاری سبب ایجاد تحول در زیرساخت‌ها و خدمات شهری در بسیاری از کشورها شده است.

بر اساس این تحقیقات صورت گرفته، کشورهای فنلاند، سوئد، دانمارک، سوییس، استرالیا، بلژیک، آمریکا، انگلیس، سنگاپور، هلند، نیوزلند، کانادا، استونی، کره جنوبی، چین، آلمان، ایرلند، فرانسه، ژاپن، اتریش، اسپانیا، جمهوری چک، آفریقای جنوبی، مالزی، ترکیه و لهستان زیربنای مناسبی برای دورکاری دارند و برخی کشورها مثل شیلی، هند، فیلیپین، اندونزی، تایلند، مکزیک، آرژانتین، برزیل، کلمبیا، بلغارستان، پرتغال و یونان هم زیربنای نسبتا ضعیف تری برای دورکاری دارند.

باید در نظر داشت فرهنگ کاری میان مردم آسیا به ارتباط رودرو وابسته است، بنابراین ادامه فعالیت به شیوه عادی و حضوری نیز چندان عجیب نیست.

۸۸ درصد شرکت‌های بزرگ ژاپنی با دورکاری سازگار شده‌اند. در این کشور حتی با وجود آنکه قرنطینه از ماه ژوئن لغو شده اما شرکت‌های تولید کننده تجهیزات الکترونیکی مانند فوجیتسو، هیتاچی، شرکت‌های ساختمانی گروپ لیکسیل و حتی شهرداری توکیو دورکاری را به عنوان یک هنجار جدید اجرا می‌کنند. این در حالی است که فقط ۴۶ درصد شرکت‌های کوچک و متوسط ژاپنی روند دورکاری را برای کارمندانشان اجرا می‌کنند.

به گزارش پایگاه خبری «استریتس تایمز» سنگاپور، دست کم ۸۰ درصد از ۱۰۰۰ کارگر شرکت کننده در این نظرسنجی گفته اند خواستار ایجاد انعطاف بیشتر در ساعات کاری خود هستند و ۴۱ درصد می گویند اگر در ساعات کاری آنها انعطاف لازم از نظر ساعات کاری وجود نداشته باشند، از پذیرش آن فرصت شغلی خودداری می کنند.

بر اساس این گزارش بیش از ۵۲ درصد از افراد شرکت کننده در این نظرسنجی خواستار دورکاری شده اند. نتایج این نظرسنجی همچنین نشان می‌دهد بیش از ۴۱ درصد از کارکنان در سنگاپور می گویند ترجیح می دهند بیکار شوند اما رضایت شغلی داشته باشند.

به هر روی، آنچه در بعد از شیوع کرونا به واقعیتی غیر قابل انکار تبدیل شده این است که این اتفاق جهانی، مفهوم کار کردن را تغییر داده است و تاثیرات ناشی از آن در جوامع برای سال‌ها بر جای خواهد ماند. البته این به معنای از بین رفتن دفاتر کاری نیست. تجربیات نشان می‌دهد که دورکاری به نفع اکثر کسب‌وکارها است و احتمالا بیشتر افراد به دورکاری در آینده روی خواهند آورد.

 فرهنگ کاری میان مردم آسیا که عموما مردمی خونگرم شناخته می شوند، به ارتباط رودررو و روابط نزدیک اجتماعی و انسانی وابسته است، بنابراین ادامه فعالیت به شیوه عادی، نیز چندان عجیب نیست. در هرحال بسیاری از کارشناسان معتقدند دورکاری یا کار از خانه روشی موثر است که به شرکت‌ها کمک می‌کند با همه‌گیری مقابله کنند.